Szkoła Podstawowa w Trzęśniewie

Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole i przedszkolu po zmianach od 
1 września 2017 r.

Od 1 września 2017 r. obowiązują nowe przepisy w sprawie organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Nowy akt prawa określa, w jakich formach udzielana może być pomoc psychologiczno-pedagogiczna i jakie zadania należą do organizatorów procesu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placówce. Niniejszy materiałzwraca uwagę na istotne zmiany wprowadzone nowym rozporządzeniem MEN z dnia 9sierpnia 2017 r. w porównaniu z dotychczas obowiązującymi regulacjami, tj. z rozporządzeniem MEN z dnia 30 kwietnia2013 r.w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

1. Nowe rozporządzenie w przeciwieństwie do poprzedniego określa cel organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej (§ 2). Jej celem jest wsparcie potencjału rozwojowego ucznia 
   i stwarzanie warunków do jego aktywnego i pełnego uczestnictwa w życiu przedszkola, szkoły 
   i placówki oraz w środowisku społecznym.  

1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega na rozpoznawaniu i zaspakajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz rozpoznawaniu jego indywidualnych możliwości psychofizycznych, z uwzględnieniem – i tu pojawia się nowy zapis – czynników środowiskowych  wpływających na funkcjonowanie ucznia w przedszkolu, szkole i placówce. Pomoc może być udzielana nie tylko dotychczasowym adresatom, lecz także uczniom, których trudności wynikają w szczególności z zaburzeń zachowania lub emocji oraz z deficytów kompetencji i zaburzeń sprawności językowych. 

1. Poszerzono krąg osób uprawnionych do inicjowania udzielania uczniom pomocy.  Obecnie, oprócz dotychczas wymienionych, pomoc inicjować mogą także:

• asystent nauczyciela lub osoby, 
• asystent wychowawcy świetlicy  oraz
• organizacje pozarządowe i inne instytucje lub podmiot działający na rzecz rodziny, dzieci 
  i młodzieży.

1. Formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej określono w § 6 ust. 1-5. Nowe zapisy utrzymują dotychczasowe formy pomocy realizowane przedszkolu, w szkole, w placówce i w szkole dla dorosłych, zamieniając jedynie dotychczasowe zajęcia socjoterapeutyczne na zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne uczniów. Nadal obowiązują te same zasady udzielania pomocy – odbywać ma się ona w trakcie bieżącej pracy z uczniem, ale także poprzez „zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów”. 

1. Rozszerzony został wachlarz stosowanych dotąd form udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole i w placówce o zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się (§14), które organizowane mają być w celu podnoszenia efektywności uczenia się. 

1. Nowością jest organizacja tzw. zindywidualizowanej ścieżki pomocy (§ 12) dotyczącej realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz obowiązku szkolnego. Zindywidualizowana ścieżka realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz zindywidualizowana ścieżka kształcenia dotyczy uczniów, którzy mogą uczęszczać do przedszkola/szkoły, ale ze względu na trudności w funkcjonowaniu – wynikające w szczególności ze stanu zdrowia – nie mogą realizować wszystkich zajęć wspólnie z oddziałem przedszkolnym lub szkolnym. Organizowanie tej formy pomocy odbywać się może na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Poradnia powinna:

• wskazać, w jakim zakresie uczeń nie może brać udziału w zajęciach wychowania przedszkolnego lub zajęciach edukacyjnych wspólnie z oddziałem przedszkolnym lub szkolnym,
• wskazać okres, w jakim uczeń ma być objęty zindywidualizowaną ścieżką (nie dłużej niż rok szkolny),
• określić działania, jakie powinny być podejmowane w celu usunięcia barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego  uczestnictwo w życiu przedszkola lub szkoły. 

Rozporządzenie określa również rodzaj dokumentacji, jaką należy dołączyć do wniosku do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Dokumentacja ta ma określić trudności 
w funkcjonowaniu ucznia w przedszkolu lub szkole, a w przypadku objęcia ucznia tą formą pomocy ze względu na stan zdrowia należy określić również wpływ przebiegu choroby na funkcjonowanie ucznia w przedszkolu lub szkole i ograniczenia, w wyniku których występują trudności w udziale ucznia we wspólnych zajęciach wychowania przedszkolnego lub szkolnych zajęciach edukacyjnych. W przypadku ucznia uczęszczającego do przedszkola lub szkoły należy dołączyć także opinię nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, 
o funkcjonowaniu ucznia w przedszkolu lub szkole. 

Uczeń objęty zindywidualizowaną ścieżką realizuje w przedszkolu/szkole odpowiednio program wychowania przedszkolnego lub programy nauczania, z dostosowaniem metod i form ich realizacji do jego indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, w szczególności potrzeb wynikających ze stanu zdrowia. 

Dyrektor przedszkola lub szkoły ustala tygodniowy wymiar godzin zajęć wychowania przedszkolnego lub zajęć edukacyjnych realizowanych indywidualnie z uczniem, uwzględniając w nich realizację podstawy programowej wychowania przedszkolnego, podstawy programowej kształcenia ogólnego lub podstawy programowej kształcenia w zawodach. Ustalenie wymiaru godzin odbywa się na wniosek rodziców z uwzględnieniem opinii poradni.  Zindywidualizowana ścieżka nie może być organizowana dla uczniów objętych kształceniem specjalnym oraz uczniów objętych indywidualnym obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym albo indywidualnym nauczaniem. 

1. Zapisy rozporządzenia zmieniły zasady organizowania klas terapeutycznych. Klasy te organizuje się dla uczniów wymagających dostosowania organizacji i procesu nauczania oraz długotrwałej pomocy specjalistycznej z uwagi na trudności w funkcjonowaniu w szkole lub oddziale, wynikające z zaburzeń rozwojowych lub ze stanu zdrowia, posiadających opinię poradni, z której wynika potrzeba objęcia ucznia pomocą w tej formie. Tworzyć je można również w trakcie roku szkolnego – dotychczas było to możliwe jedynie z początkiem roku szkolnego. 

1. Nie zmieniono listy adresatów oraz liczby uczestników poszczególnych form zajęć organizowanej pomocy. Dodano natomiast, że zajęcia te organizuje się przy wykorzystaniu aktywizujących metod pracy. 

1. Nowe rozporządzenie dookreśliło zadania nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych 
   i specjalistów realizujących pomoc w przedszkolu, szkole i placówce. Specjalistów zobowiązano do udzielania wsparcia nauczycielom w zakresie rozpoznawania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki, oraz do udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

1. Odpowiedzialnym za ustalanie form udzielanej pomocy, okres jej udzielania oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy będą realizowane, jest dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki, który powinien uwzględnić wymiar godzin ustalony dla poszczególnych form udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej podczas ustalania wymiaru poszczególnych form udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej (§ 20 ust.5).

1. Nowe zapisy określają także sposób postępowania w przypadku braku poprawy funkcjonowania ucznia w przedszkolu, szkole lub placówce, mimo udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki, za zgodą rodziców ucznia albo pełnoletniego ucznia, występuje do publicznej poradni z wnioskiem o przeprowadzenie diagnozy i wskazanie sposobu rozwiązania problemu ucznia. Rozporządzenie określa, co powinien zawierać taki wniosek, czego nie precyzowały poprzednie zapisy (§ 20 ust.11).

1. Niezmienione zostały zasady organizacji pomocy uczniom posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. 

Opracowanie: LEX

Podstawa prawna:

- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2017 r. poz. 1591).