Szkoła Podstawowa w Trzęśniewie

PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY

SZKOŁY PODSTAWOWEJ

W TRZĘŚNIEWIE

Podstawa prawna:

• art.26, 84 ust. 2 pkt; ust. 3 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo Oświatowe (Dz. U z 11 stycznia 2017 r. poz.59,
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły i stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 356).

• WSTĘP:

Wychowanie dzieci i młodzieży to bardzo trudne i odpowiedzialne zadanie. Nikt nie potrafi podać gotowej recepty, jak wychować młodego człowieka, by stał się mądrym, obywatelem swojego kraju. W procesie wychowania najważniejsi są rodzice. To od nich zależy, jakie wartości chcą pielęgnować w swoim dziecku, jakie ukształtować postawy, by móc wychować dobrego człowieka. Ważne jest to, by jemu było dobrze w środowisku, w którym będzie żył, ale także by innym było dobrze z nim.

Dziecko trafia do szkoły i tutaj bardzo ważne jest wychowanie, za które odpowiadają nauczyciele. W myśl zapisów podstawy programowej:

„Działalność edukacyjna szkoły określona jest przez:

• szkolny zestaw programów nauczania;
• program wychowawczo-profilaktyczny szkoły.

Szkolny zestaw programów nauczania oraz program wychowawczo-profilaktyczny szkoły tworzą spójną całość i muszą uwzględniać wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem każdego nauczyciela, pedagoga, psychologa, ale także rodziców, których rola jest niezwykle istotna w procesie tworzenia programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły.

Wychowanie w myśl W. Okonia (Słownik Pedagogiczny, Warszawa, 2001 r., wyd. Akademickie Żak, s. 445) to: „świadomie organizowana działalność społeczna, oparta na stosunku wychowawczym między wychowankiem, a wychowawcą, której celem jest wywoływanie zamierzonych zmian w osobowości wychowanka”.

Profilaktyka ma na celu promocję zdrowego stylu życia, opóźnienie wieku inicjacji, a przez to zapobieganie lub zmniejszenie zasięgu zachowań ryzykownych. Według M. Bańko (Słownik Języka Polskiego) „Słowo profilaktyka łączy się z nazwami chorób i innych niepożądanych zjawisk, którym działania profilaktyczne mają zapobiegać, np. profilaktyka depresji, profilaktyka przestępczości”. Profilaktyka jest zatem procesem wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami, zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi, jednocześnie działania profilaktyczne mają ograniczać i likwidować czynniki zaburzające ten rozwój.

Zarówno profilaktyka jak i wychowanie stanowią nieodłączną, integralną całość, dzięki którym kształtuje się osobowość młodego człowieka.

Program wychowawczo-profilaktyczny został dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów, poprzedzony diagnozą tych potrzeb. Ważne są również treści, które wynikają z potrzeb lokalnego środowiska. Najważniejszą kwestią jest poczucie bezpieczeństwa, stworzenie klimatu, który będzie sprzyjał nauce i pracy. Istotą programu jest dążenie do ukształtowania postaw uczniów, które cechuje: kultura osobista, odpowiedzialność, kreatywność, empatia, koleżeństwo, szacunek do drugiego człowieka, komunikatywność.

Program obejmuje treści i działania zarówno o charakterze wychowawczym jak i profilaktycznym, skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców.

Podstawą do planowania działań profilaktycznych, wychowawczych, edukacyjnych i informacyjnych jest diagnoza, na podstawie której dokonano oceny czynników i czynników chroniących. Diagnoza opiera się na:

• wnioskach i ewaluacji programu wychowawczego i profilaktyki z ubiegłego roku;
• analizie zachowań uczniów w szkole;
• wnioskach z obserwacji nauczycieli, wychowawców, pedagoga, oraz innych pracowników szkoły;
• analizie dokumentacji psychologiczno-pedagogicznej;
• analizie występujących w szkole problemów.

• ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE, CELE PROGRAMU
• Opracowując program wychowawczo-profilaktyczny uwzględniono:
  • Aktualne przepisy prawa oświatowego;
  • Diagnozę potrzeb w zakresie niwelowania problemów wychowawczych przeprowadzoną wśród uczniów, rodziców, nauczycieli;
  • Analizę środowiska lokalnego, jego potrzeb i sytuacji;
  • Badania w zakresie zagrożeń uzależnieniami w szkole i środowisku lokalnym;
  • Dotychczasowe doświadczenia szkoły w zakresie działań wychowawczo-profilaktycznych.
  • CELE PROGRAMU WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNEGO:
  • Kształtowanie poczucia tożsamości narodowej, regionalnej, lokalnej i szkolnej;
  • Kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania, komunikowania się z innymi osobami, w tym w rówieśnikami i osobami dorosłymi;
  • Rozwijanie umiejętności współpracy w grupie, respektowania przyjętych zasad i norm społecznych;
  • Poznawanie zagrożeń współczesnego świata oraz sposobów reagowania na te zagrożenia;
  • Upowszechnianie czytelnictwa, rozbudzanie potrzeby poszukiwania wiedzy z różnych źródeł;
  • Przygotowanie do odbioru dóbr kultury;
  • Kształtowanie nawyków zdrowotnych i higienicznych, rozwijanie umiejętności dokonywania wyborów zachowania chroniącego zdrowia swoje i innych, dbałość o prawidłowe odżywianie, motywowanie do prowadzenia zdrowego trybu życia;
  • Unikanie sytuacji zagrażających ludzkiemu zdrowiu i życiu, profilaktyka zachowań ryzykownych i profilaktyka uzależnień;
  • Wspomaganie, w miarę posiadanych zasobów, wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia, z uwzględnieniem jego indywidualnej sytuacji;
  • Dbałość o rozwój fizyczny, promowanie sprawności fizycznej, turystyki, krajoznawstwa, uprawiania różnych dyscyplin sportu.

  • Zadania profilaktyczne programu to:

    • zapoznanie z normami zachowania obowiązującymi w szkole,
    • znajomość zasad ruchu drogowego – bezpieczeństwo w drodze do szkoły,
    • promowanie zdrowego stylu życia,
    • kształtowanie nawyków prozdrowotnych,
    • rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych, w tym korzystanie ze środków psychoaktywnych (lekarstw bez wskazań lekarskich, papierosów, alkoholu i narkotyków),
    • eliminowanie z życia szkolnego agresji i przemocy rówieśniczej,
    • niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem komputera, Internetu, telefonów komórkowych i telewizji,
    • wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów, podkreślanie pozytywnych doświadczeń życiowych, pomagających młodym ludziom ukształtować pozytywną tożsamość,
    • uczenie sposobów wyrażania własnych emocji i radzenia sobie ze stresem
    uczenie dbałości o zdrowie psychiczne oraz wzmacnianie poczucia oparcia w najbliższym środowisku (rodzina, nauczyciele, specjaliści) w sytuacjach trudnych

• MISJA I WIZJA SZKOŁY
  • WIZJA SZKOŁY

Nasza szkoła jest szkołą życzliwą i przyjazną uczniowi. Cechują ją otwartość na problemy uczniów i nowoczesność. Istotna jest współpraca z rodzicami i zaangażowanie ich w życie szkoły. Dbamy o bezpieczeństwo i stwarzamy optymalne warunki dla rozwoju naszych uczniów. Kształtujemy postawy uczniów oparte na szacunku dla drugiego człowieka. Rozwijamy i utrwalamy wiedzę o dziedzictwie kulturowym naszej małej ojczyzny, naszego kraju i Europy. Dbamy, by nasi uczniowie byli otwarci na współczesne zdobycze cywilizacyjne, jednocześnie znając ich zagrożenia. Uczymy dbać o środowisko naturalne.

   .  MISJA SZKOŁY

Oferujemy naszym uczniom dobre warunki lokalowe i wyposażenie, które pozwolą na wszechstronny rozwój. Wzbogacamy i modyfikujemy, według potrzeb uczniów, ofertę szkoły: koła zainteresowań, zajęcia pozalekcyjne, opiekę psychologiczno-pedagogiczną. Nauczyciele dokładają wszelkich starań, by nasi uczniowie kształtowali postawy zarówno moralne jak i obywatelskie. Stwarzamy warunki do twórczej i aktywnej działalności uczniowskiej, zachęcamy i motywujemy naszych podopiecznych do osiągania sukcesów. Rozbudzamy szacunek do nauki i poszukiwania wiedzy z różnych źródeł. Szkoła zachęca do działań nieszablonowych, zespołowych i twórczych. Dbamy o jak najlepszą atmosferę w pracy i nauce.  Przygotowujemy uczniów do radzenia sobie w życiu, poprzez pokonywanie trudności i rozwiązywanie problemów. Uczymy tolerancji, poczucia sprawiedliwości, uczciwości i szacunku dla ludzi.

• SYLWETKA ABSOWENTA
• Uczeń naszej szkoły jest ; uczciwy, wiarygodny, odpowiedzialny, wytrwały, ma poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, , kreatywny, przedsiębiorczy, posiada kulturę osobistą, gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmuje inicjatywę indywidualnie i zespołowo .
  • Wie, że zdobywanie wiedzy i umiejętności jest kluczem do własnego sukcesu;
  • Zna własne wartości i kieruje się nimi w dokonywaniu wyborów;
  • Posiada umiejętności wykorzystania wiedzy w otaczającym świecie
  • Umie porozumiewać się w języku obcym w codziennych sytuacjach i rozumie potrzebę doskonalenia kompetencji językowych;
  • Poszukuje wiedzę w różnych źródłach informacji i kultury;
  • Ma poczucie własnej wartości, jest asertywny;
  • Posługuje się na poziomie podstawowym i rozszerzonym technologią informacyjną;
  • Jest przygotowany do kontynuowania nauki w szkole ponadpodstawowej;
  • Dba o bezpieczeństwo i zdrowie swoje i innych;
  • Utożsamia się ze swoją małą i dużą ojczyzną;
  • Jest przygotowany do odbioru różnych dóbr kultury;
  • Ma poczucie tożsamości europejskiej;
  • Jest otwarty, dociekliwy, dąży z uporem do celu;
  • Okazuje szacunek i życzliwość wszystkim ludziom;
  • Potrafi współpracować w grupie;
  • Rozumie potrzebę ochrony środowiska naturalnego;
  • Kieruje się w życiu uczciwością, sumiennością i tolerancją, jest empatyczny.

• ZADANIA POSZCZEGÓLNYCH UCZESTNIKÓW PROGRAMU

. Wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za prawidłowy rozwój naszych wychowanków. Prawidłowo przebiegający proces wychowawczy wymaga zaangażowania uczniów, nauczycieli, pedagogów, wychowawców i rodziców.

  Zadania dla poszczególnych uczestników programu:

• Uczniowie:
• przestrzegają statutowych praw i obowiązków ucznia;
• angażują się w życie szkły
•  szkoły;przestrzegają zasad współżycia społecznego i szkolnego;
• przestrzegają szkolnych procedur i regulaminów;
• akceptują innych uczniów, szanują ich prawa, stają w obronie słabszych
  i pokrzywdzonych;
• wyrażają opinie na temat kar i nagród przyznawanych uczniom;
• uczą się samodzielności i odpowiadania za własne decyzje i zachowania;
• prowadzą zdrowy tryb życia, dbają o własne i innych zdrowie i życie;
• uczestniczą w opiniowaniu dokumentów szkolnych (Statut Szkoły, Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny);
• szanują narodowe i regionalne tradycje oraz obyczaje.

• Nauczyciele:
• realizują założenia programu wychowawczo-profilaktycznego;
• współtworzą atmosferę życzliwości, zrozumienia, szacunku dla innych;
• stanowią autorytet moralny oraz autorytet kompetencji, merytorycznego przygotowania do wykonywania swojej pracy pedagogicznej;
• oddziałują wychowawczo na uczniów, niezależnie od wykonywanej pracy dydaktycznej;
• odpowiadają za bezpieczeństwo, zdrowie i życie uczniów podczas ich pobytu
  w szkole oraz podczas wyjazdów i wycieczek szkolnych;
• udzielają pomocy, wskazówek, porad w sytuacji niepowodzeń szkolnych;
• starają się wzbudzać zaufanie, interesować się problemami młodzieży;
• zauważają zainteresowania, pasje i talenty uczniowskie, wspierają rozwój uczniów;
• inspirują uczniów do twórczych poszukiwań, kreatywności, aktywności
  i samodzielności;
• wspólnie z pedagogiem i psychologiem zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów, dostosowują wymagania edukacyjne do specyficznych potrzeb ucznia;
• wychowują dzieci i młodzież w poczuciu przynależności regionalnej i narodowej;
• reagują na wszelkie przejawy dyskryminacji, przemocy, nietolerancji i innych zachowań ryzykownych;
• dbają o rozwój kulturalny młodych ludzi, zachęcają do czytelnictwa.
• promuje doskonalenie kompetencji nauczycieli do pracy z uczniami przybyłymi z zagranicy, w szczególności z Ukrainy, adekwatnie do zaistniałych potrzeb,
• 
  
  • Rodzice:
  • wychowują swoje dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami i wartościami;
  • znają i akceptują program wychowawczo-profilaktyczny;
  • wspierają nauczycieli w realizacji zamierzeń programu wychowawczo-profilaktycznego;
  • wspierają swoje dzieci w rozwijaniu talentów i zainteresowań;
  • dbają o aktywne formy wypoczynku dla swoich dzieci;
  • dbają o prawidłowe, zdrowe odżywianie dzieci, promują zdrowy tryb życia;
  • aktywnie uczestniczą w życiu szkoły;
  • wspierają nauczycieli, pedagoga, psychologa w realizowaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla swoich dzieci.

• Wychowawcy:
• wspierają rodziców w procesie wychowania;
• dbają o bezpieczeństwo dzieci i młodzieży;
• wspierają samodzielność uczniów;
• opracowują i realizują program wychowawczo-profilaktyczny;
• wnioskują o objęcie ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną;
• podejmują działania w przypadkach stosowanej przemocy wobec dzieci
  i młodzieży;
• współpracują z pedagogiem, psychologiem, sądem rodzinnym, policją, kuratorami;
• koordynują działania wychowawcze i profilaktyczne w klasie;
• informują rodziców o proponowanych formach pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
• współpracują z rodzicami uczniów we wszystkich sprawach wychowawczych
  i profilaktycznych.
•     Pedagog szkolny/psycholog:
• • diagnozuje środowisko wychowawcze, w tym stan kondycji psychicznej uczniów,
  • uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
  • zapewnia uczniom pomoc psychologiczną w odpowiednich formach,
  • współpracuje z rodzicami uczniów potrzebującymi szczególnej troski wychowawczej lub stałej opieki, wsparcia psychologicznego,
  • zabiega o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów,
  • współpracuje z rodzicami w zakresie działań wychowawczych i profilaktycznych, udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom uczniów,
  • współpracuje z placówkami wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły i poszerzającymi zakres działań o charakterze profilaktycznym, w tym z poradnią psychologiczno-pedagogiczną,
  • wpiera nauczycieli, wychowawców, inne osoby pracujące z uczniami w identyfikacji problemów uczniów, w tym wczesnych objawów depresji, a także w udzielaniu im wsparcia,
  • rozwija współpracę z nauczycielami, wychowawcami, a także pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych w celu szybkiego i skutecznego reagowania na zaobserwowane problemy uczniów,
  • aktywnie włącza się do bezpośredniej pracy profilaktycznej i bezpośredniego wsparcia uczniów i rodziców, służy doradztwem dla nauczycieli, wspiera ich w identyfikowaniu problemów uczniów i prowadzeniu z uczniami zajęć wspierających, integracyjnych, profilaktycznych,
  • wspiera nauczycieli, wychowawców, innych psychologów czy pedagogów, którym trudno jest wspierać uczniów w związku z tym, że sami przeżywają stan silnego przygnębienia epidemią, przemęczenia lub przechodzą inny kryzys psychiczny (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”),
  • promuje budowanie dobrych, wzajemnych relacji pomiędzy wszystkimi grupami społeczności szkolnej, jako czynnika zwiększającego  skuteczność i efektywność udzielanego wsparcia.
• Pedagog specjalny, m.in.:
• • współpracuje z nauczycielami, wychowawcami, specjalistami, rodzicami i uczniami w:

  -      rekomendowaniu dyrektorowi działań w zakresie zapewnienia aktywnego uczestnictwa uczniów w życiu szkoły oraz tworzeniu warunków dostępności architektonicznej, cyfrowej oraz informacyjno-komunikacyjnej osobom ze szczególnymi potrzebami,

  -      prowadzeniu badań i działań diagnostycznych związanych z rozpoznawaniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów,

  -      rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych uczniów,

  • udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bezpośredniej pracy z uczniami,
  • współpracuje, w zależności od potrzeb, z innymi podmiotami (m.in. poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, innymi przedszkolami, szkołami i placówkami, organizacjami pozarządowymi, pomocą nauczyciela, pracownikiem socjalnym, asystentem rodziny),
  • przedstawia radzie pedagogicznej propozycje w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli w zakresie wymienionych wyżej zadań.

   

• PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW

W wyniku realizacji powyższego programu uczniowie naszej szkoły będą mieli możliwość refleksji nad swoim dotychczasowym życiem i postawami wobec otaczającego ich świata. Zostaną wyposażeni w wiedzę i umiejętności, które pomogą im uporządkować własny świat wartości i przygotować się do pełnienia różnych ról społecznych w dorosłym życiu.

Rozwiną i udoskonalą swój system wartości, nauczą się właściwych postaw, zachowań, które pozwolą prawidłowo funkcjonować w środowisku rówieśników i dorosłych.

Rodzice uczniów bardziej zaangażują się w proces wychowania i działania profilaktyczne, dotyczące własnych dzieci oraz uświadomią sobie fakt, że sposób w jaki ich pociechy będą funkcjonowały w społeczeństwie w przyszłości, zależy przede wszystkim od ich postaw i sposobu przekazywania wzorców osobowych i wartości.

Nauczyciele podwyższą swoje kompetencje w dziedzinie wychowania oraz profilaktyki.

W bieżącym roku szkolnym najważniejsze działania w pracy wychowawczej są ukierunkowane na:

• wspomaganie rozwoju ucznia w sferze emocjonalnej, społecznej i twórczej,
• wzbudzanie poczucia przynależności do grupy,
• odbudowanie i umacnianie u uczniów prawidłowego funkcjonowania w grupie społecznej w szkole, klasie (reintegracja),
• utrwalanie u uczniów świadomego respektowania reguł sanitarnych przyjętych na czas epidemii COVID-19,                      
• rozbudzanie poczucia własnej wartości, wiary we własne siły i możliwości,
• budowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej,
• przeciwdziałanie przemocy, agresji i uzależnieniom,
• przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych,
• troska o szeroko pojęte bezpieczeństwo podopiecznych, nauczycieli i rodziców,
• minimalizowanie negatywnych skutków sytuacji kryzysowej wywołanej działaniami wojennymi na terenie Ukrainy, w jakiej znaleźli się uczniowie przybyli z tego państwa.

• EWALUACJA PROGRAMU

Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny będzie ewaluowany raz w roku szkolnym.

Sposobami ewaluacji będą:

• bezpośrednie rozmowy z uczniami i rodzicami,
• analiza dokumentacji,
• ankieta,
• obserwacja,
• spotkania szkolnego zespołu wychowawczego – wymiana uwag, spostrzeżeń oraz własnych doświadczeń w zakresie działań wychowawczych i profilaktycznych,.
• POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Za realizację Programu Wychowawczo-Profilaktycznego szkoły odpowiedzialni są wszyscy nauczyciele i pracownicy szkoły. Dyrektor szkoły czuwa nad prawidłowością jego realizacji.

Program Wychowawczo-Profilaktyczny Szkoły Podstawowej w Trzęśniewie jest przewidziany do realizacji na trzy lata – 2021-2024. Może być modyfikowany w trakcie realizacji. Podlega monitorowaniu i ewaluacji. Każdego roku zespół ds. programu opracuje raport z realizacji programu w danym roku szkolnym. Raport zostanie przedstawiony na zebraniu rady pedagogicznej analitycznej na koniec roku szkolnego. 

Program został opracowany w następującym składzie:

1. Mieczysława Strelińska
2. Ewa Przeor
3. Katarzyna Rutkowska
4. Renata Cieślak
5. Zbigniew Michalec